Waarom ik van 'Woesten' hou

Ik weet het, ik ben altijd te laat met hypes. Terwijl Jannie me al een jaar geleden Woesten van Kris Van Steenberge aanraadde, vertoefde ik nog in andere literaire oorden. Maar nu met de vakantie ook meer leestijd kwam aanwaaien, kon ik er niet meer onderuit.

Nieuwe boekcover, voor dit najaar.

Al vanaf de eerste bladzijden wist ik dat dit boek iets voor mij was. Bij de tweede bladzijde greep ik mijn notitieboekje om het volgende te noteren: 
"Dingen die je niet weet, zijn de mooiste. Er zit verlangen in verscholen." (p.12)
 Dit is een meeslepend verhaal, literair en negentiende-eeuws geschreven, zoals een vroegere grootmeester zou gedaan hebben. Omdat ik de beste boeken vaak het moeilijkst kan bespreken, pak ik het deze keer anders aan. Geen klassieke bespreking deze keer. Hier leest u de aanzet van het verhaal. Hieronder leest u enkele redenen waarom ik Woesten zo goed vind.

Het is een pageturner en tegelijk een klassieker
Eenmaal ik aan dit boek begonnen was, deed het pijn om het neer te leggen. Het verhaal over Elisabeth, meneer Funke, Guillaume, Valentijn en Nameloos hield me dag en nacht in de ban. Het lees vlot, maar tegelijkertijd spreken de woorden tot de verbeelding en is de stijl onmiskenbaar literair. Nog een citaat, omdat ik het niet kan afleren, met een beetje olla vogala dat voorbijvliegt voor de kenners:
"Een jaar lang pendelde hij tussen de hoofdstad en het dorp van zijn fiancée. Zij vond dat een vreselijk woord. Maar iedere zondagochtend stond zij hem wel op te wachten, in haar mooiste jurk, de haren gewassen en geurend naar de parfums die hij voor haar meebracht. Ze wandelden tussen de velden en ze lachten naar de merels die hun nesten bouwden of ze stonden stil bij een rij geknotte wilgen. Zij dacht dan aan een sonnet dat ze gelezen had terwijl hij een uiteenzetting gaf over opstijgende sappen en fotosynthese." (p.49)

Het is een Vlaamse roman
Maar dan ook oer-Vlaams, in die zin dat het verhaal zich afspeelt in een symbolisch Vlaams dorp waar het katholicisme hoogtij viert. Ook de context van de Eerste Wereldoorlog wordt vanuit dit perspectief beschreven. Verder voel je de spanningen tussen de Franstalige bourgeoisie en de Vlaamse middenklasse en literaire echo's van Elsschot ("tussen droom en daad...") en Claus.

Het is een internationaal verhaal
Inderdaad. Verschillende personages dromen van een ontworteling uit de Vlaamse klei. Naar Amerika, naar het eiland Wigth of het zuiden van Frankrijk. Vreemde invloeden komen en gaan in Woesten. Terwijl de titel me aanvankelijk deed denken aan Wuthering Hights van Emily Brönte, herinnerde de stijl en het verhaal me aan de Franse schrijver Philippe Claudel (nog zo'n persoonlijke favoriet). Maar ik voelde ook andere invloeden.

Het bevordert de leeshonger
Honger naar Les Fleurs du Mal van Baudelaire, Majoor Frans van Bosboom-Toussaint en vele anderen. In de roman wordt de liefde voor de letteren bezongen door Elisabeth en meneer Funke. Zoals eerder gezegd, rook dit boek soms naar een zweem van Les âmes grises of Le rapport de Brodeck van Philippe Claudel. Verder snoof ik ook andere literaire invloeden op, misschien gewoon door associatie, suggestie of puur toeval:
- Madame Bovary van Gustave Flaubert
- Les Misérables van Victor Hugo
- De geruchten van Hugo Claus
- Belle en het Beest 
..

Het inspireert
Op zijn beurt inspireert Van Steenberge ongetwijfeld ook anderen. Ik voel bijvoorbeeld een vleugje Van Steenberge bij de flaptekst van Vergeten dagen, de nieuwste roman van Eveline Vanhaverbeke die in september verschijnt. 

Het geeft mij ook enorm veel hoop dat je op 50-jarige leeftijd kan debuteren met zo'n roman. Misschien is het geen ramp als mijn jeugdboekproject nooit van de grond komt. Misschien is het beter dat sommige manuscripten stof vergaren in bureaulades, terwijl verhalen zoals deze onder je huid kruipen.




 
Boek 17/30 voor Ik lees Nederlands 2015.

 

Populaire posts